Azerbaycan-İran resmi münasibetleri realliqla uzlaşmir By Tapdiq Ferhadoğlu
Baki
30/10/2009
Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi sedrinin xarici elaqeler üzre müavini Razi Nurullayev hesab edir ki, İran-Azerbaycan münasibetlerinin resmi seviyyesi ile qeyri-resmi seviyyesi bir-birine uyğun deyil. Cenab Nurullayevle müsahibenin tam metnini size teqdim edirik.
Sual: Azerbaycan-İran münasibetlerinin indiki seviyyesine sizin münasibetiniz necedir? Müxalifetin Azerbaycan-İran münasibetlerinde perkspektivlerle bağli fikirleri necedir?
Cavab: Resmi münasibetlerde her iki dövlet dostluq ve mehriban qonşuluq haqqinda beyanatlar verse de, qeyri-resmi seviyyede bir-birine qarşi hereketler qeyde alinir. Perde arxasinda baş verenler vizial olandan çox ferqlidir. Bu, ondan ibaretdir ki, Azerbaycan ve İran arasinda gizli bir mübarize gedir. İran Azerbaycanin İsraille dostluq etmesinden ve İsrail hökumeti ile elaqeler qurmasindan çox narazidir. Buna eks olaraq Azerbaycan hökumeti de İranin Ermenistan elaqeler qurmasindan, Ermenitanin iqtisadi cehedden güclenmesine kömek etmesinden ve Ermenistan prezidentinin birinci resmi qonaq seviyyesinde qarşilamasinda narazidir. Hesab edirem ki, İran daha çox dövletçilik tecrübesine malik bir ölke kimi sehv etmeye borclu deyildi ve bu addim İranin Azerbaycana sert bir mesaji kimi deyerlendirile bilerdi.
Sual: İran hökumetinin İranda yaşayan azerbaycanlilara münasibeti ile bağli Azerbaycan müxalifetinin mövqeyi necedi?
Cavab: Efsuslar olsun ki, 1988-ci ilden 2003-cü ile kimi Azerbaycan müxalifeti İranda yaşayan azerbaycanlilarin hüquqlarini müdafie edirdi, bununla bağli kifayet qeder toplantilar keçirirdi, meqaleler yazilirdi. Ancaq sonra ölkede deyişen veziyyet ve müxalifetin özünün durumunun
keskinleşmesi ve resurslardan azad olmasi onu daha öz daxili meseleler diqqet yöneltmeye sövq etdi. Amma bu o demek deyil ki, müxalifet bu meselelerde effektivsizlik gösterir. Azerbaycanda yaşayan 30 milyona soydaşimizin medeni hüquqlari qorunmalidir. Eger Ebülfez Elçibey prezidentliyi döneminde İranda yaşayan azerbaycanlilarin hüquqlarinin müdafiesi hökumetin ve siyasi partiyalarin siyasetinde prioritet idise, hazirda arxa plana keçib. Müxalifetin demokratiya ve azadliqlarin müdafiesi ile bağli o qeder çox problemleri var ki, Cenubi Azerbaycan meselesi ile meşğul olmağa sadece imkanlari qalmayib.
Sual: AXCP öz lideri ve Azerbaycan Milli Azadliq Herekatinin lideri Ebülfez Elçibeyin ideyalarini, xüsusile de İranda yaşayan azerbaycanlilarla bağli ideyalarini heyata keçirmek üçün gelecekde hansi planlari qurur. Proqraminiz necedir?
Cavab: Hesab etmirem ki, AXCP-nin bununia bağli intensive bir plani var. Ancaq zaman-zaman keçmişde bununla bağli müeyyen proqramlar olub. Bu gün gündemde hemin mesele o qeder de sert şekilde dayanmir. Çünki Azerbaycan özününü dövlet kimi asxlanilmasi ve möhkemlendirilmesi gündemdedir. Azerbaycanda demokratik prosesler gündemdedir. Azerbaycan özü bu qeder problem içinde yaşamaqla ve erazinin 20 faizi işğal altinda olmaqla, yeni bir erazi iddiasina düşmesi onun üçün qeyri-müqabil olardi. Onun üçün
AXCP hazirda öz proqraminda ve mülahizelerinde İrana heç bir erazi iddiasi ireli sürmür. Sadece olaraq partiya hesab edir ki, onlarin medeni hüquqlari qorunmalidir. Bizim bunu görmemeyimiz ise, elbette ki, bizi meyus edir.
http://www.voanews.com/azerbaijani/2009-10-30-voa9.cfm
share this: facebook
No comments:
Post a Comment