Thursday, October 8, 2009

Türkiye-Ermenistan danişiqlari sürpriz ved edir

Razi Nurullayev: «Türkiyenin Azerbaycana qarşi addim ata bileceyi söhbeti gündemden çixib»
Arif Yunus: «Türkiye Avropa Birliyine üzv olacağina emin olsa, Azerbaycanin reaksiyasina ehemiyyet vermeyecek»
razi media new Türkiye ile Ermenistan arasinda protokollarin bu günlerde imzalanmasina dair melumatlar özünü doğrultmayib. Ister Türkiye, ister Ermenistan, isterse de Azerbaycanda naraziliqla qarşilanan meselenin ne vaxt ve nece hellini tapacaği melum deyil. Bu erefe ise Azerbaycan XIN müavini Araz Ezimov ölkemizin protokollarin imzalanacağindan narahatçiliğini ifade edib.
Nazir müavini Dağliq Qarabağ münaqişesi ile Ermenistan-Türkiye münasibetlerinin ayriliqda hellinin mümkün olmadiğini deyib. O, protokollar imzalansa, bundan derhal sonra Türkiyeye yeniden tezyiqlerin başlanila bileceyini de qeyd edib. Bele ki, ermeni lobbisi yeniden ABŞ Konqresinde qondarma ermeni soyqirimi meselesini qaldira biler. Ezimov bele bir “qara rengli” ssneranin heyata keçmesini arzulamadiğini ve bundan narahatliq keçirdiyini deyib.

Bes Araz Ezimovun qeyd etdiyi tezyiqler neden ibaret ola biler ve bele olan halda Türkiye hansi addimlari atacaq?
Meseleye münasibet bildiren AXCP sedrinin müavini, politoloq Razi Nurullayev Ezimovun narahatçiliğinin esasli olduğunu deydi: “Elbette, Araz Ezimov bele bir fikir seslendirirse, demek narahatçiliq var. Türkiye-Ermenistan serhedlerinin açilmasi ve Qarabağ meselesi bir birinden ayrila bilmez. ABŞ prezidenti Barak Obamanin bunlarin ayri mesele olmasi ile bağli fikir seslendirmesi onun marağindan ireli gelir. Yeni Türkiye ile Ermenistan arasinda münasibetler düzelmelidir ve bundan sonra artiq Dağliq Qarabağ münaqişesinin de hellinde müeyyen gelişmeler ola biler. Ancaq bu, Azerbaycana serf eden variant deyil. Güman etmirem ki, Türkiye Azerbaycanin eleyhine işleyen ve ölkemize zerbe vura bilecek addim atsin. Tezyiq altinda olmasina baxmayaraq, Azerbaycanin maraqlarina zidd addim atmayacaq. Türkiye terefinin elinde ehemiyyetli kartlar olmasa, çox asanliqla Ermenistanla serhedleri açmaz. Ola bilmez ki, Türkiye kimi oturuşmuş, böyük resurslara malik dövlet evvelceden bu meseleleri düşümesin. Ola bilsin ki, hele masa üzerinde bizim xeberimiz olmayan müeyyen meseleler var”.
Politoloq her bir halda Türkiyenin Azerbaycanin maraqlarini nezere alacağina ümid etdiyini vurğuladi: “Yeqin ki, Türkiye meselenin bütün tereflerini nezere alib. Azerbaycanin maraqlari ile onun maraqlari eynilik teşkil edir. Bezi sürprizler ola biler. Ola bilsin yaxin günlerde bizim bilmediyimiz meqamlar açiqlansin. Onda daha aydin şekilde Türkiyenin Azerbaycanin maraqlarini ne derecede nezere aldiğini göreceyik. Ancaq istenilen halda Türkiyenin Azerbaycana qarşi bir addim ata bileceyi söhbeti gündemden çixib”.

Konfliktoloq Arif Yunus Türkiye ile Ermenistanin münasibetlerinin normallaşmasi prosesinin menfi cehetleri ile yanaşi müsbet meqamlarinin da olduğunu vurğuladi: “Türkiye-Ermenistan münasibetlerinin normallaşmasi ile bağli geden prosesin hem menfi, hem müsbet tesiri ola biler. Eslinde Türkiyede ermeni faktoru o qeder de böyük rol oynamir. Türkler üçün esas rolu Avropa faktoru oynayir. Türkiye Avropa Birliyine daxil olmaq isteyir. Avropa terefi hemişe ermeni faktorunu ireli sürür. Bildirirler ki, bu mesele hell olunmasa, birliye daxil olmaq meselesi gündemde olmayacaq. Amma ermeniler üçün bu heqiqeten de ciddi meseledir. Onlarin mentaliteti, şüuru daşnak ideologiyasi esasinda qurulub. En azi iki nesil lazimdir ki, ermenilerin şüuru deyişsin. Ona göre Ermenistanda buna birmenali münasibet yoxdur. Diaspora keskin reaksiya verib. Orada esas rolu daşnaklar oynayir. Daşnak Partiyasinin ideologiyasi ise antitürk xarakteri daşiyir. Ona göre bu prosesler başa düşülendir”.
Ekspertin sözlerine göre, protokollarin imzalanmasindan sonra Ermenistanda veziyyetin hansi istiqametde deyişeceyi de melum deyil: “Protokollara qol çekenden sonra proseslerin menfi, ya müsbet xarakter alacağini indiden demek olmaz. Ola bilsin, Ermenistanda veziyyet pisleşsin. Bu, bize de tesir edecek”.
A.Yunusun fikrince, Türkiye Avropa Birliyine üzv olacağina emin olsa, Azerbaycanin reaksiyasina ehemiyyet vermeyecek: “Azerbaycanin Türkiyeye tezyiq etmek üçün imkanlari var. Amma türkler Avropa terefinden zemanet alsa, buna fikir vermeyecek. Ancaq eger Avropa terefinden müsbet cavab olmasa, onda türkler yene de hemişeki kimi qardaşliqdan, dostluqdan danişacaqlar. Yeni burda esas rolu biz yox, Avropa oynayir”.

Fizze

http://azadliq.az/?p=31217


share this: facebook

No comments: